Het effect van voeding op gedrag en (leer)prestaties

voeding Itamar Gilboa3
Het effect van voeding wordt steeds breder onderzocht. Er is aandacht voor de samenstelling van de voeding in verband met obesitas en preventie van ziektes. Sporters krijgen specifiek op hun prestaties afgestemde voeding. Er zijn voedingsadviezen voor een goede hersenontwikkeling, vanaf de zwangerschap tot aan de volledige ontwikkeling van de neocortex rond het 25ste jaar. Er wordt onderzoek gedaan naar het effect van voeding op de hersenfuncties bij ouderen en op het ontstaan van Alzheimer en dementie. Er is nu ook een toenemende aandacht voor de invloed van voeding op het gedrag en de leerprestaties van kinderen en jongeren.

Niets nieuws

Eigenlijk is het niet nieuw. Hippocrates zei een paar honderd jaar voor Christus al: ‘Laat voeding uw medicijn zijn en medicijn uw voeding’ en ‘Wat de vader van de ziekte ook is, de moeder is altijd verkeerde voeding’. Een oude Ayurvedische spreuk stelt: ‘Als de voeding niet goed is, hebben medicijnen geen zin; als de voeding goed is, zijn medicijnen niet nodig’. In de orthomoleculaire therapie is het uitgangspunt: ‘Eerst voeding, dan voedingssupplementen en dan pas medicijnen’ en een veelgehoorde spreuk is: ‘Je bent wat je eet’.

Jean Carper noemde in 2000 in The Food Pharmacy onze voeding al ons beste medicijn en stelde in 2007 in zijn boek: Voeding en intelligentie. Een beter geheugen, intelligenter, een goed gevoel, dat ons brein kan veranderen door wat we eten.

In 2014 kwamen er verschillende boeken uit waarin verband wordt gelegd tussen voeding en hersenwerking.

Carla van Wensen kijkt holistisch naar de ontwikkeling van kinderen. Ze bespreekt daarbij ook de invloed van wat ik basisvoorwaarden voor groei noem: zuurstof, water, beweging, slaap en voeding.

Van Giulia Enders kwam in Nederlandse vertaling: De mooie voedselmachine.
Daarin beschrijft ze de werking van de darmen, de rol van voedsel daarbij en de invloed die onze darmen (ons tweede brein) hebben op alle andere organen en op onze hersenen.
Zie het fragment bij RTL late Night.

Gert Schuitemaker publiceerde Voeding en gedrag; van ADHD tot zinloos geweld. Daarin geeft hij een overzicht van 60 jaar onderzoek en toont hij de relatie tussen voeding en gedrag.

Hij stelt dat:
• gedragsziekten in eerste instantie te behandelen zijn met gezonde voeding en voedingssupplementen;
• mensen minder agressief worden door voedingssupplementen;
• jonge kinderen met ADHD vaak beter geholpen zijn met voeding dan met Ritalin;
• de voeding van moeder en zuigeling invloed heeft op gedrags- en leerproblematiek op latere leeftijd;
• voeding invloed heeft op de leerprestaties op school.

Ik beaam dit van harte. Onze hersenen hebben volwaardige voeding nodig om optimaal te kunnen functioneren. Voedingstekorten kunnen onder andere leiden tot depressies, verhoogde prikkelbaarheid, hyperactiviteit, apathie, faalangst, tekort aan energie, problemen met logisch denken, concentratieproblemen, of een slecht werkend geheugen.
Kortom: voedingstekorten hebben een negatieve invloed op gedrag, stemming en leerprestaties.

Foto: The Optimist, Food Chain Project.
Kunstenaar Itamar Gilboa maakte van alles wat hij in een jaar at een gipsen beeldje, om te laten zien hoeveel het eigenlijk is. Het werd een supermarkt vol met eten van gips. De duizenden witte sculpturen van voedsel zijn tot 14 dec. te zien bij Nieuw Dakota in Amsterdam. De opbrengst van de tentoonstelling gaat naar Fairfood International en de Youth Food Movement waarmee Gilboa samenwerkt. zie: wat eet je in een jaar